Praca zdalna. Nowe przepisy i wyzwania dla pracowników i pracodawców

Praca zdalna zyskała na popularności w ostatnich latach, a zwłaszcza w kontekście globalnej pandemii COVID-19. Nawet po poluzowaniu obostrzeń i stopniowego powrotu do biur, praca zdalna nie straciła na popularności. Nowe przepisy i wyzwania dotyczące pracy zdalnej wpływają zarówno na pracowników, jak i pracodawców. Poniżej omawiamy kilka istotnych kwestii.

Na czym polega praca zdalna?

Na początku wyjaśnijmy, na czym polega praca zdalna. Jest to wykonywanie obowiązków służbowych spoza tradycyjnego biura lub innego miejsca pracy. Zamiast regularnych spotkań w biurze pracownik korzysta z komunikacji internetowej i technologii teleinformatycznych, by wykonywać swoje obowiązki. Może pracować z dowolnego miejsca, takiego jak m.in. dom, kawiarnia czy biblioteka.

Praca zdalna wymaga stabilnego połączenia internetowego oraz korzystania z narzędzi takich jak komputery, telefony, programy do zarządzania projektami i komunikacji online. Jest to elastyczna forma pracy, która umożliwia pracownikom dostosowanie harmonogramu do swoich indywidualnych potrzeb i zwiększa autonomię.

Cieszy się dużą popularnością w wielu branżach. Jest pożądana przez wielu pracowników, którzy uważają możliwość wykonywania obowiązków służbowych zdalnie za jedno z kluczowych kryteriów podczas wyboru pracodawcy. Dotyczy to głównie branży IT, m.in. programistów, specjalistów ds. cyberbezpieczeństwa czy administratorów sieci i danych.

Praca zdalna – nowe przepisy

Praca zdalna w Polsce została od 7 kwietnia 2023 roku uregulowana w Kodeksie pracy. Według nowych przepisów praca może być wykonywana zdalnie całkowicie lub częściowo. Nowe przepisy nie precyzują, skąd należy wykonywać pracę.

Pracownik powinien wskazać miejsce jej wykonywania i ustalić je za każdym razem z pracodawcą. Może to być – i najczęściej tak jest – dom pracownika. Nie ma jednak całkowitej dowolności wyboru miejsca wykonywania pracy, bo pracodawca musi wyrazić na nie zgodę. Jednak w większości przypadków pracownicy mogą wykonywać obowiązki także w podróży.

Praca zdalna – obowiązki pracodawcy

Przepisy nakładają na pracodawcę obowiązek zapewnienia pracownikowi pracującemu zdalnie:

  • materiałów i narzędzi niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej,
  • instalacji, serwisu i konserwacji narzędzi umożliwiających wykonywanie pracy lub pokrycia kosztów tych czynności,
  • pokrycia kosztów energii elektrycznej i usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej,
  • pokrycia innych kosztów związanych z wykonywaniem pracy zdalnej (jeżeli zostało to określone w regulaminie dot. pracy zdalnej).

Mimo to praca zdalna w dłuższej perspektywie może opłacać się firmom ze względu na redukcję kosztów najmu i utrzymania biura. Odpowiednie przygotowanie firmy do pracy zdalnej może jednak skutkować wieloma plusami i przyczynić się do jej rozrostu i rozwoju.

Okazjonalna praca zdalna – co to znaczy?

Obowiązujące od kwietnia przepisy Kodeksu pracy wprowadzają też tzw. pracę zdalną okazjonalną, czyli pracę zdalną na żądanie. Na wniosek pracownika jest ona możliwa w wymiarze maks. 24 dni w roku kalendarzowym.

To dobry pomysł w wyjątkowych okolicznościach – jak m.in. opieka nad członkiem rodziny – które do tej pory wiązały się zwykle z koniecznością wzięcia urlopu na żądanie. Wiemy już, jak obecnie wygląda praca zdalna. Nowe przepisy oznaczają też szereg wyzwań dla obu stron – zarówno dla pracodawcy, jak i jego zespołu.

Praca z domu. Wyzwania dla pracowników

Organizacja czasu i samodyscyplina. Praca zdalna wymaga samodyscypliny, umiejętności zarządzania czasem i skupienia, aby być produktywnym w środowisku domowym. Wymaga też zadbania o własną prezencję, komfort psychiczny oraz aktywność fizyczną.

Izolacja i brak interakcji społecznej. Praca zdalna może prowadzić do izolacji społecznej i braku interakcji z kolegami. Pracownicy muszą aktywnie dbać o kontakt zespołowy i utrzymywać zdrową równowagę między pracą a życiem prywatnym.

Wyposażenie i infrastruktura. Pracownicy muszą mieć odpowiednie narzędzia, takie jak stabilne połączenie internetowe, sprzęt komputerowy, programy i aplikacje, aby efektywnie pracować zdalnie.

Własny gabinet w domu. Miejsce, z którego pracownik będzie wykonywał swoje służbowe obowiązku, musi przygotować samodzielnie. Należy zadbać o różne kwestie – jak m.in. dobre oświetlenie. Dobrze urządzona przestrzeń zapewni wygodę i możliwość koncentracji oraz skupienia uwagi. Najgorszym pomysłem jest praca w łóżku.

Nie polecamy też usiąść po prostu na kanapie z laptopem w ręku, bo w ten sposób można popracować tylko przez chwilę – nie przez 8 godzin. W trosce o komfort i higienę pracy polecamy urządzenie domowego biura lub kącika w wygospodarowanym na to miejscu. Ważne, by własny gabinet w domu był jak najbardziej funkcjonalny i wyposażony w ergonomiczny fotel biurowy, wysokiej jakości i odpowiedniej wysokości biurko, a także akcesoria biurowe.

Mimo różnych wyzwań wielu pracowników bardzo ceni jej atuty i nie wyobraża sobie pracy w innej formie, a przede wszystkim powrotu do biura na stałe.

Home office i wyzwania dla pracodawców

Zarządzanie zespołem na odległość. Pracodawcy muszą rozwijać umiejętności zarządzania zespołem zdalnym, utrzymywać komunikację, koordynację i monitorowanie postępów projektów. Wymaga to od nich dodatkowych szkoleń i przestawienia się na nowoczesny tryb pracy.

Zapewnienie infrastruktury i wsparcia. Pracodawcy muszą dostarczać pracownikom zdalnym odpowiednie narzędzia i infrastrukturę, takie jak sprzęt komputerowy, oprogramowanie, a także wsparcie techniczne. Przygotowanie firmy do pracy zdalnej to pierwszy krok, jaki należy wykonać, by pracownicy mogli wykonywać należycie swoje obowiązki.

Zapewnienie zdrowia i bezpieczeństwa. Pracodawcy mają obowiązek zapewnić pracownikom środki bezpieczeństwa.

Źródła

  1. https://gethome.pl/blog/home-office-jak-urzadzic-domowy-gabinet
  2. https://poradnikprzedsiebiorcy.pl/-praca-zdalna-za-i-przeciw
  3. https://www.urzadzamy.pl/wnetrza/17-aranzacji-gabinet-w-domu-jak-urzadzic-miejsce-do-pracy-aa-i2dc-sB6D-2ntC.html